Emperyalizm, Evanjelizm ve Osmanlı Ermenileri
Kitap kuşkusuz Ermeniler "hakkındadır", fakat aynı zamanda çıkarları ve müdahaleleri nedeniyle, on dokuzuncu yüzyılın son çeyreğinde Ermeni sorununun ortaya çıkmasında payı olan diplomatlar, misyonerler ve siyasetçiler hakkındadır. Öte yandan kamuoyu hakkındadır, özellikle Osmanlıların gidişatı ile ilgili tartışmaların içine katılan dinsel ve ırksal önyargılar hakkındadır. Türklere, Türk ve Müslüman olarak acımasızca yüklenen suçlara inanan dinsel ve ırksal yargı kalıpları incelenmiştir.
Ermeniler ya da Ermeni yanlısı eleştirmenler beni gerçekleri örtbas etmekle, Osmanlı emperyalizmine arka çıkmakla, yani gerçekleri etrafa yayarak insanları aldatmakla, ırkçılıkla, hatta "Türkçe şovenliği" (bu eleştirmen keşke Türkçemin çok zayıf olduğunu bilseydi) ile suçladılar. Karşı taraftan ise daha yapıcı eleştiriler, bazen övgüler geldi.
"Uzmanların bu çalışmayı önemli bulacaklarını umuyorum, fakat bu kitabı yazarken genel bir okuyucu kitlesini de göz önünde tuttum. Ermenilerin Birinci Dünya Savaşı sırasındaki trajik kaderi hakkında çok şey yazılmıştır, ama "Ermeni" tarihinin bundan önceki dönemi hakkında pek fazla inceleme yoktur; o nedenle, tarihe ilgi duyan herkesin bu konuyu ilginç bulabileceğine inanıyorum.”
Prof. Jeremy Salt
Çizimler
Kitapta Sıkça Bahsedilen Şahıslar
Teşekkür
Türkçe Baskıya Önsöz
Giriş
I. BÖLÜM Din Sorunu
1. Emperyalizm ve Hıristiyan Zıtlaşması
Ortaçağ “Düzeni”
Bilinmeyen Topraklar: Doğulu Düşünce
2. Osmanlı “Boyunduruğu” Altındaki Hıristiyanlar
Zorunlu Askerlik Yükü
3. Misyonerlerin Etkisi
“Çok Düşüncesiz Bir Şey”
II. BÖLÜM Siyasi Sentez
4. Savaş, Reform ve Ermeniler
Bezdirici Türkler, Mert İngilizler
İngiltere’nin Himayesi
Sultan’ın Görüşü
5. “Zincirler Kırılmalı”
“Otonomi ya da Anatomi”
Ayaklanma Hazırlığı
Misyonerlerin Rahatsızlıkları
“Büyük Adaletsizlik”
III. BÖLÜM Sonuçlar
6. Doğuda Ayaklanma
Sason, 1894
Yargı Sorunu
7. Büyükelçilerin Önerisi
Yeniden “Etnografik” Bir Dağılım
Rusya’nın Görüşü
“Biz Çok Bekledik”
8. Reform ve Kargaşa
“Dehşet Verici Bir Görüntü”
Zeytun Ayaklanması
Osmanlı Bankası’na El Koyulması
9. “İşgüzar” Misyonerler
Misyonerlerin “Sağgörüsüzlükleri”
IV. BÖLÜM Tepki
10. Ermeni Kışkırtması
“İstanbul’da Harem Zorbalığı”
“Bir Tür Dini Ayaklanma”
Misyoner “Kışkırtması”
11. Müttefikler Başından Atıyor
“Irk ve İnanç Etmenleri”
12. Yıldız Sarayı’nın Görüşü: “Bu Şeytani Yalanları Kim Uydurdu?”
İslami Görüş
Son Söz
Kaynakça
Dizin
