Sadettin Elibol
1952 Çankırı doğumlu. Karaören köyünde ilkokulu, Şabanözü ilçesinde ortaokulu okumuş bir bozkır çocuğu olarak girdiği Ankara Balkiraz Lisesi’nin edebiyat şubesindeki en önemli işi başarısız arkadaşlarına felsefe dersi vermek ve kompozisyon metinleri yazmak oldu. Liseden sonra, aile baskısıyla “geleceğini garantiye almak” için Ankara Erkek İlköğretmen Okulu’nu dışarıdan bitirdiyse de köyde çalışmayı göze alamadı. Lise birinciliği kontenjanıyla girdiği Hacettepe Üniversitesi Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünü maddi nedenlerle bıraktı. MEB bursuyla Ankara Üniversitesi’nde Teoloji okudu, ancak bunun yetmezliğini fark ederek Felsefe Kürsüsü’nde Bergson felsefesi üzerine çalıştı; bu konudaki teziyle mezun oldu (1973). Kendisine burada felsefe formasyonu kazandıran hocalarına, özellikle H. Ziya Ülken’e, H. Ragıp Atademir’e, M. Karasan’a, S. Kemal Yetkin’e, İ. Agâh Çubukçu’ya ve N. Öner’e hep borçluluk hissetti. Aldığı bursun karşılığı olarak on yıl kadar yaptığı lise öğretmenliğinden sonra Talim ve Terbiye Kurulu ile Devlet Denetleme Kurulu’nda uzman olarak çalıştı; burada, dönemin Cumhurbaşkanı Demirel için kapsamlı bir eğitim raporu yazdı. 1998 sonunda “kurumsal görevi”ni bir basın toplantısı yaparak bıraktı; “daha özgür çalışmayı” seçti. Kurumsal görevleri dışında, 1970’li yılların ilk yarısından itibaren belli sorun alanları üzerine yoğunlaştı; Fikir ve Sanatta Hareket’ten Hece’ye, Türk Edebiyatı’ndan Felsefe Dünyası’na kadar çeşitli dergilerde bilim felsefesi, kültür felsefesi, tarih felsefesi ve insan felsefesine dair yazılar yayımladı. Düşün dünyasına Sınıfsız Dünya (1977-79), Bilim ve İdeoloji (1980-83), İnanç ve Kültür (1983) adlı eserleriyle girdi. Paradigmal bir kırılma sonunda; kurucuları arasında yer aldığı Türkiye Yazarlar Birliği’nden istifa etti (1984). İlerleyen yıllarda; Felsefe Konuşmaları (1987-89), İnsanlığın Tarihi Üzerine (1989), Sosyoloji Konuşmaları (1991), Lise Felsefe Ders Kitabı (1993), Doğumunun 100. Yılında Hasan Ali Yücel (1995), Felsefeye Giriş (1995), Paylaşılmamış Zamanlar (1997-99), Varoluşun İki Yüzü (2003), Cumhuriyetçi Demokrasi (2007) ve Aydos’un Ardı Sıla (2013) ortaya çıktı. Felsefe Dünyası dergisinin yayın koordinatörlüğünü yaptı. Uzun süre felsefe platformlarında göründü; örneğin, Ankara’da yapılan Cumhuriyet Döneminde Felsefe Sempozyumu’nda (1990) “Türkiye’de Bergson Felsefesi”, Felsefe Kongresi’nde (1993) “Tarihsel Süreci Açıklama Girişimlerinin Önündeki Zorluk”, Erzurum’da düzenlenen Felsefe Kongresi’nde (1998) “H. Z. Ülken’de İnsanın Ayırıcı Özelliklerine Kritik Bir Bakış”, Ankara’da toplanan İnsan Felsefesi Kongresi’nde (2000) “Postmodern Duruşun Dayanılmaz Hafifliği” konulu bildiriler sundu. İletişim Yayınevi’nin Türkçede ilk olma özelliği taşıyan Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Dizisi’nin Milliyetçilik (2002) ve Muhafazakârlık (2003) ciltlerine katkıda bulundu. Ayrıca; Sorgulanan Sosyoloji (2004), Çok Kültürlülük ve Türkiyelilik (2005), Hikmetin İzinde (2016), Türkiye’nin Hocası (2017), Bilinmeyen Yönleriyle Cemil Meriç (2018) gibi editoryal kitaplara metinler yazdı. Kültür Bakanlığı Yayın Danışma Kurulu üyeliği (1986-89) yaptı. DPT Kültür Özel İhtisas Komisyonu’nun çalışmalarına katıldı (1983-86). Başta TRT-1 ve TRT-2 olmak üzere çeşitli ulusal televizyon kanallarına düşün dünyasının bazı sorunlarına dair mülakatlar verdi. Kendisi, kuruluşundan bu yana Türk Felsefe Derneği’nin üyesidir.
